İş Yeri Ortamında Dedektör Tüple Anlık Gaz Ölçümü
Gaz sözcüğü; genellikle sabit bir şekli ve belirli bir hacmi olmayıp sınırsız olarak yayılabilen ve basınç artması veya sıcaklığın azalmasının etkisi ile sıvı veya katı hale gelebilen maddeyi ifade eder.
Zararlı Gazların Sağlığa Zararları
İşyerlerinde hammadde, ara veya mamul madde olarak gaz, buhar, sis, duman veya toz şeklinde değişik maddeler bulunur veya çeşitli işlemler sonucu ortaya çıkar. Bunlar işyeri havasını kirletebilirler. Bazen, maddeler insan sağlığı için zararlı olmazlar, ancak konsantrasyonları yüksek olursa rahatsız edici olurlar. Bazen de çok zararlı olabilirler. Bunlarla kirlenmiş havanın solunumu ciddi hastalıklara veya ölümlere sebep olabilir. Bazı durumlarda da çeşitli konsantrasyonlardaki bazı gazlar parlama, patlama veya yangın riski yaratabilirler.
Çalışma işlemleri sırasında bu maddeler işyeri ortamına dağılabilir. Bunların dağılması tam olarak önlenemeyebilir. En modern işyerlerinde, en ileri teknoloji kullanıldığı halde,
her basamakta tamamen yalıtılmış olarak çalışılamaz. Zararlı olabilecek maddenin sızarak işçinin solunum alanına girmesi önlenemeyebilir.
Her ne kadar işyeri atmosferine kirleticilerin girmesi önlenemiyorsa da özel yollarla (genel havalandırma, lokal-yerel absorbsiyonlu / emişli havalandırma, çalışma işlemlerinin yalıtılması) havadaki kirletici maddelerin yoğunluğu (kirli hava uzun süre solunsa bile) zararlı olmayacak, parlama – patlama riski yaratmayacak duruma getirilebilir.
Önlem alınabilmesi için de ön koşul bu riskleri tanımaktır. Bu amaçla bu yazıda iş sağlığı ve güvenliği yönünden gazların tanıtılması amaçlanmıştır.
İş Yeri Gaz Ölçümü Yasal Zorunluluğu
İşverenler çalışanlarını iş yerlerinde bulunan ve kullanılan maddelerin ve çalışma ortam koşullarının tehlikelerinden, zararlı etkilerinden korumak zorundadır.
6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 10. maddesine göre işverenler, işyeri çalışma ortamında ve çalışanların bu ortamda maruz kaldığı risklerin belirlenmesine yönelik gerekli kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırmaların yapılmasını sağlamakla yükümlüdür.
20.08.2013 tarih ve 28741 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan ve 20.02.2014 tarihinden itibaren yürürlüğe giren “İş Hijyeni Ölçüm, Test ve Analizi Yapan Laboratuvarlar Hakkında Yönetmelik” 5 inci maddesine göre; işverenler, işyerinde bulunan, kullanılan veya herhangi bir şekilde işlem gören maddelerin ve çalışma ortam koşullarının tehlikelerinden, zararlı etkilerinden çalışanları korumak zorundadır.